Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Daire, dört yıldır Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’la ilgili, geçtiğimiz yıl yaptığı duruşmayla ilgili kararını açıkladı. Büyük Daire, 2’ye karşı 15 oyla, Demirtaş’a yönelik ağır hak ihlalleri olduğuna hükmetti. Türkiye, ilk kez AİHM Büyük Daire tarafından, siyasi nedenlerle tutuklama kararı verildiği gerekçesiyle mahkûm oldu.

Türk yargıç Saadet Yüksel, karara muhalif kaldı. Büyük Daire, daha önce verilen AİHM kararından sonra yaşanan gelişmeleri  özetleyerek, Demirtaş’ın derhal tahliye edilmesi gerektiğini de vurguladı. Avukatları, Demirtaş’ın tahliyesi için yarın başvuru yapmaya hazırlanıyor. Yargının, bu karara karşı nasıl bir tutum izleyeceği merak konusu. Ankara ise AİHM’deki davanın Demirtaş’ın durumunu etkilemeyeceğini, burada görülen başlıklardan değil, ayrı bir suçtan tutuklu bulunduğunu savunuyor. Ancak AİHM kararının bunu da kapsar nitelikte olması nedeniyle, tahliye dışındaki aksi bir karar, yeni bir hak ihlali sonucu doğurabilecek.

AİHM, 2018’de verdiği kararda, Türkiye’nin hak ihlali yaptığına hükmetmiş, Demirtaş’ın, siyasi nedenlerle cezaevinde tutulduğunu belirterek, ilk kez Türkiye’yi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin konuya ilişkin 18. maddesinden mahkûm etmişti.

Karara rağmen, tahliye edilmeyen Demirtaş hakkında önce İstanbul’daki bir başka davasında verilen ceza onandı. Bu cezaya ilişkin infaz süresini tamamlayan Demirtaş, AİHM’ye taşıdığı ana dava dosyasında da var olan Kobani olayları nedeniyle açılan ayrı bir soruşturmadan yeniden tutuklandı. Ana davada ise bu tutuklama kararının hemen ardından tahliye kararı verildi.

AİHM Büyük Daire, bu gelişmeler yaşanırken, geçen yıl Eylül ayında, Türkiye’nin ve Demirtaş’ın, çıkan kararı temyiz etmesi üzerine duruşma gerçekleştirdi. AİHM Büyük Daire, bu duruşmaya ilişkin kararını bir yılı aşkın süre geçtikten sonra bugün açıkladı. 2’ye karşı 15 oyla, Türkiye’nin tezlerini reddeden ve Demirtaş’ın haklarının ihlal edildiğine hükmeden Büyük Daire, derhal tahliye edilmesi gerektiğini de vurguladı.

Türkiye, ilk kez AİHM Büyük Daire tarafından, siyasi nedenlerle tutuklama kararı verildiği gerekçesiyle AİHS’nin 18. maddesinden mahkûm oldu.  Türk yargıç Saadet Yüksel, karara muhalif kaldı. Büyük Daire, daha önce verilen AİHM kararından sonra yaşanan gelişmeleri  özetleyerek, Demirtaş’ın derhal tahliye edilmesi gerektiğini de vurguladı. Avukatları, Demirtaş’ın tahliyesi için yarın başvuru yapmaya hazırlanıyor. Yargının, bu karara karşı nasıl bir tutum izleyeceği merak konusu. Ankara ise AİHM’deki davanın Demirtaş’ın durumunu etkilemeyeceğini, burada görülen başlıklardan değil, ayrı bir suçtan tutuklu bulunduğunu savunuyor. Ancak AİHM kararının bunu da kapsar nitelikte olması nedeniyle, tahliye dışındaki aksi bir karar, yeni bir hak ihlali sonucu doğurabilecek.

Türkiye ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin şu hükümlerini ihlal etmekten de mahkûm edildi:

• 10. maddedeki ifade özgürlüğü
  5/1. ve 5/3. maddelerindeki özgürlük ve güvenlik hakkı
  5/4. maddesindeki tutuklamanın gerekçeye dayanması ve makul sürede yargılanma hakkı
  3/1. maddedeki seçme ve seçilme hakkı