Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP lideri Devlet Bahçeli bugün Kuzey Kıbrıs’ta 46 yıl kapalı kaldıktan sonra kısmen açılan Maraş’ı ziyaret edecek. Ancak adanın her iki yakasından da ziyarete tepkiler var. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP lideri Devlet Bahçeli bugün Kuzey Kıbrıs’ın kuruluş etkinlikleri çerçevesinde adayı ziyaret edecek.
Ziyaret sırasında Erdoğan ve Bahçeli’nin 46 yıldır kamuya kapalı olan ve Ekim ayında sahil kısmı Kuzey Kıbrıs yönetimi tarafından kullanıma açılan Maraş’ta piknik yapması da bekleniyor. Ziyarette Maraş’ın açılmasına yönelik adımların ele alınması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen hafta “Cumhur İttifakı olarak Sayın Bahçeli ile birlikte Kuzey Kıbrıs’ta olacağız. Orada törenlere katılacağız ve sonra da topluca kapalı Maraş’ta piknik yapacağız” ifadelerini kullanmıştı.
Ziyaret öncesi Kıbrıs’a giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu adada görüşmelerde bulundu. Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile bir araya gelen Çavuşoğlu Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Önümüzdeki dönemde birlikte atacağımız adımları ele aldık” dedi.
Adada protestolar
Ziyareti hem Türk hem de Rum tarafı yakından takip ederken adanın her iki yakasından ziyarete tepkiler var. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiades, dün Erdoğan’ın ziyaretini“şimdiye kadar görülmemiş bir provokasyon”sözleriyle eleştirdi. Anastasiades, Erdoğan’ın ziyaretinin Birleşmiş Milletler’in (BM) Kıbrıs kararını ihlal ettiğini de söyledi.
Kuzey Kıbrıs’ta ise hafta başından bu yana sokak protestoları düzenleniyor. Salı günü yüzlerce kişi “Müdahale değil özgür irade” ve “Kıbrıs’ta son söz Kıbrıslıların” sloganlarıyla Erdoğan ve Bahçeli’nin adaya gelişini protesto etmişti. AFP, protestoya muhalefetten isimler ile eski Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın da katıldığını bildirmişti. Dün ise Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı önüne bir sepet bırakan bir grup eylemci “Tak sepeti koluna haydi herkes yoluna diyoruz” açıklaması yaparak liderlerin adaya gelişin protesto etti. Kuzey Kıbrıs’taki Bağımsızlık Yolu Partisi ile Sol Hareket, bugün de ada halkını Lefkoşa’daki Pronto çemberinde buluşmaya, buradan meclise ve Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği’ne yürümeye davet etti.
Maraş neden önemli?
Maraş, Türkiye’nin 1974’teki Kıbrıs harekatı sonrası Birleşmiş Milletler (BM) tarafından denetlenmeye başlayan Yeşil Hat bölgesinde yer alıyor. Maraş’ın sivillerin kullanımına 46 yıldır izin verilmiyordu. Ancak Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ekim ayında Ankara’da düzenlediği basın toplantısında, Maraş’ın belirli bölgelerinin halka açılacağını duyurmuştu. “Hayalet Şehir” olarak da anılan Maraş’ın bazı bölümleri 8 Ekim tarihinde halkın kullanımına açılmıştı. Karara Avrupa Birliği’nden (AB) “ciddi endişe duyuyoruz” tepkisi gelmiş, ABD Dışişleri ise kararı “provokatif ve Birleşmiş Milletler kararlarıyla tutarsız” olarak nitelemişti.
Bölgenin bu zamana kadar açılmasının önündeki en büyük engellerden biri mülkiyet uyuşmazlığı. Maraş’ta taşınmazları olan Kıbrıslı Rumlar, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) yargı yetkisini 1990’dan itibaren tanımaya başlamasıyla o tarihlerden itibaren Strasbourg Mahkemesi’ne dava başvurusunda bulunmaya başlamıştı. AİHM 1996’da açıkladığı kararında, Türkiye’nin, 1974 sonrası adanın kuzeyinde taşınmazı kalan Rumların mülkiyet haklarını ihlal ettiğine hükmetmiş, Kıbrıs’ta da bu sorunun çözümü için bir Taşınmaz Mal Komisyonu kurulmuştu.