Türkiye’de Anayasa Mahkemesi (AYM) Gezi Davası’ndan beraat eden, ancak cezaevinden salıverilmeden “casusluk” gerekçesiyle yeniden gözaltına alınan iş insanı Osman Kavala’nın tutukluluğunun hukuki olmadığına ilişkin yaptığı bireysel başvuruyu 29 Eylül’de karara bağlayacaktı. Karar ertelendi.
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, tutuklanmasına gerekçe gösterilen Gezi davasından beraat etmesine rağmen yeni suçlamalarla cezaevinde tutulan, 1064 gündür cezaevinde bulunan iş insanı Osman Kavala’nın bireysel başvurusunun karara bağlanmasını erteledi. Anayasa Mahkemesi’nin, Kavala’nın yeni bir dosyadan tutuklanmış olduğunu, bu dosyaya ilişkin iddianamenin tamamlanma aşamasına geldiğini ve bu dosyanın incelenmesi gerektiğini tartışarak erteleme kararını verdiği öğrenildi. Yüksek Mahkeme, başvurunun ne zaman karara bağlanacağı konusunda ise gün belirlemedi.
Kavala, Gezi davasında, anayasal düzeni değiştirmek suçlamasıyla yargılanmış, dava sonunda beraatine ve tahliyesine karar verilmişti.
Yargılandığı dönemde, tutuklanmasının hukuksuz olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvuran Kavala’nın dosyası, dava bitene kadar gündeme alınmadı.
AYM daha önce Kavala’nın Gezi Parkı davası kapsamında yaptığı bireysel başvurunun oyçokluğuyla reddine karar vermişti.
Kavala, ağırlaştırılmış müebbet hapisle yargılandığı Gezi davasından 18 Şubat’ta beraat etmiş, ancak hakkında başka bir soruşturma olduğu gerekçe gösterilerek tekrar gözaltına alınmıştı. Kavala, 9 Mart’ta 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında “casusluk” suçlamasıyla bir kez daha tutuklandı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de Aralık 2019’da Kavala’nın siyasi nedenlerle tutuklandığına hükmederek ihlalin ortadan kalkması için derhal tahliye edilmesi çağrısı yapmıştı. Ancak Türkiye’nin karara uymaması üzerine AİHM, bu yıl Mayıs ayında kesinleşen Osman Kavala kararının uygulanması için denetim süreci başlatmıştı.
Avrupa Konseyi çağrı yaptı
AİHM kararlarının uygulanışını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Eylül başında Ankara’ya Osman Kavala’yı “derhal serbest bırakma” çağrısında bulunmuştu.
Komite ile bir toplantı yapan Türk hükümeti temsilcileri, Kavala’nın 9 Mart 2020 tarihinden bu yana AİHM tarafından verilen karar dışında bir gerekçeyle tutuklu olduğunu belirtip tutukluluk halinin devamının başka nedenlere dayandığını savunmuştu.
Ankara, toplantıda Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Osman Kavala tarafından yapılan bireysel başvuruyu öncelikli olarak işleme koyduğu bilgisini de vermişti.
1980’li yıllardan bu yana sivil toplum çalışmalarıyla tanınan Osman Kavala, Gezi davası soruşturmaları kapsamında Ekim 2017 yılında gözaltına alınıp, tutuklanmıştı.