Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun AB yetkilileriyle temasları öncesinde Brüksel’den “sözlere değil, somut adımlara önem veriyoruz” açıklaması geldi. Çavuşoğlu Borrell ve Michel ile bir araya gelecek.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AB ile ilişkilerin yeniden rayına oturtulması ve pozitif gündem yaratılması hedefleri doğrultusunda temaslarda bulunmak üzere Brüksel’de. Çavuşoğlu Perşembe günü AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile, Cuma günü de AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile bir araya gelecek.
Temaslar öncesinde bir açıklama yapan Borrell’in sözcüsü Peter Stano, “AB ve üye ülkeler olarak bizim için en önemlisi, bu niyet ve beyanların uygulamaya dökülmesi, hayata geçirilmesidir” dedi. Stano, “Beyanlar iyidir ama daha iyisi somut olgular ve eylemlerdir” ifadesini kullandı.
AB’nin kıdemli isimlerinden Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn da AFP’ye yaptığı açıklamada AB’nin “kendi çıkarlarını ve üyelerinin çıkarlarını savunmaya kararlı olduğu” vurgusu yaptı. “Hiç kimsenin olan bitenleri unutmaya, birşey olmamış gibi yapmaya niyeti yok” diyen Asselborn, AB’nin yaptırımları sertleştirmemesi için Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile “kalıcı bir yumuşama”ya ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Lüksemburg Dışişleri Bakanı, “Ancak başka seçenek bırakılmazsa hazır olduğumuzu da tüm açıklığıyla göstermeliyiz” dedi.
AFP’ye konuşan AB diplomatları, “Türkiye’de ekonomide baş gösteren ciddi sorunlar ve ABD’de Erdoğan’ın müttefiki Donald Trump’ın Başkanlıktan ayrılmasının”, Erdoğan’ın uzlaşmacı tavrında rol oynadığı görüşünde. Üst düzey bir diplomat, “Türkler hasarı telafi etmeye çalışıyor. Ama Avrupalılar bu tavrın samimi ve kalıcı olup olmadığını görmek için bekliyor” diye konuştu.
Mevlüt Çavuşoğlu ile Brüksel’de bir araya gelen Borrell görüşme öncesi yaptığı konuşmada karşılıklı stratejik çıkarların önemine değinerek Yunanistan ve Türkiye arasındaki tansiyonun düşürülmesi konusunun öncelikli gündem olduğuna değindi. Görüşmede ayrıca Kıbrıs, Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ da dahil olmak üzere pek çok konuya değinileceğini belirtti. Borrell ayrıca Türkiye’de kendileri için endişe kaynağı olmaya devam eden politik durum hakkında da açık ve samimi fikirlerin aktarıldığı bir görüşme olacağını kaydetti.
Çavuşoğlu da görüşmenin fayda ve sonuç odaklı olmasını umduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
“2020 ilişkilerimizde sorunlu bir yıl oldu. Aralık zirvesi sonuçlarından sonra daha pozitif bir atmosfer yaratmak için her iki taraftan da siyasi bir irade ortaya çıktı. Ayrıca ilişkilerin daha sağlıklı gelişmesi bakımından da karşılıklı olumlu açıklamalar oldu. Sayın Cumhurbaşkanımız AB Konsey Başkanı Michael ve Komisyon Başkanı von der Leyen’i Türkiye’ye davet etti. Biz de bugün dostum Joseph ile birlikte bu olası ziyaretin hazırlıklarını başlatmış olacağız.”
Göç, vize ve gümrük birliği de masada
Göç mutabakatının güncellenmesi konusunda teklif ilettiklerini belirten Çavuşoğlu, bunun detaylarının da görüşüleceğini ifade etti ve Doğu Akdeniz’deki çok taraflı konferans önerisini yineleyip atılabilecek adımları konuşacaklarını kaydetti. Çavuşoğlu ayrıca vize serbestisi ve gümrük birliği anlaşmasının güncellenmesi konularında da ne gibi somut adımlar atılabileceğinin değerlendirileceğini söyledi. Çavuşoğlu, Borrell ile görüşmesinden önce Avrupa Parlamentosundaki (AP) AB-Türkiye Dostluk Grubu Başkanı Ryszard Czarnecki ve Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Sergey Lagodinsky ile de bir araya geldi.
Çavuşoğlu, görüşmeleriyle ilgili sosyal medya hesabından, “Parlamenter diplomasiye önem veriyoruz. AB’yle ilişkilerin canlandırılması için AP’nin yapıcı olması gerekiyor. Türkiye-AB Dostluk Grubu AB’yle pozitif gündem yaratılmasında önemli rol oynayabilir.” mesajını paylaştı.
Mart’a kadar
10-11 Aralık’taki AB liderler zirvesinde, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki doğal gaz arama ve sondaj faaliyetleri nedeniyle mevcut yaptırım listesinin genişletilmesi kararlaştırılmış, yaptırımların kapsamının genişletilmesi konusunda karar ise Mart ayına bırakılmıştı. Türkiye ile ilişkilerin ve Ankara’ya karşı atılabilecek adımların değerlendirilmesi için Josep Borrell’in Mart ayına kadar kapsamlı bir rapor hazırlaması ve raporun Mart ayındaki AB liderler zirvesinde masaya yatırılarak Türkiye konusunda karara varılması öngörülmüştü.
Ancak Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerle ilgili kişi ve kuruluşları kapsayan mevcut listeye eklemelerin ne zaman yapılacağı ya da yapılıp yapılmayacağı henüz bilinmiyor. AB, Şubat ayında Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının (TPAO) iki yöneticisini yaptırım listesine dahil etmişti. AFP ajansına konuşan ve ismi verilmeyen bir AB diplomatı, önümüzdeki hafta düzenlenecek AB dışişleri bakanları toplantısında isimler üzerinde geçici bir anlaşmaya varılabileceğini belirtti.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Pazartesi günü Ankara’da Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya gelmiş, görüşme sonrasında düzenlenen basın toplantısında yaptırımlarla ilgili bir soru üzerine “yaptırımlara değil, pozitif gündeme odaklanmak istedikleri” mesajı vermişti.