22 Kasım 2024 Cuma
ABD’den S-400 yaptırımı…

ABD’den S-400 yaptırımı…

ABD Hazine Bakanlığı, yaptığı açıklamasında Türkiye’ye Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemi yüzünden CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) kapsamında yaptırım uyguladığını duyurdu.

Böylece Savunma Sanayii Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, yaptırım listesine alındı.

ABD Hazine Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Savunma Sanayi Başkanlığı ABD’den ihracat lisansı alamayacak, ABD’li ve uluslararası finans kuruluşlarından kredi alamayacak.

Yaptırım listesinde Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’in yanı sıra, Savunma Sanayii Başkanlığı Hava Savunma ve Uzay Daire Başkanlığı Grup Müdürü Mustafa Alper Deniz, Hava Savunma ve Uzay Daire Başkanlığı Serhat Gençoğlu ile Savunma Sanayii Başkanlığı Başkan Yardımcısı Faruk Yiğit de yer aldı. Yaptırım listesindeki kişilerin ABD’deki mal varlıklarının dondurulacağı ve bu kişilere vize kısıtlamaları getirileceği kaydedildi.

Bu açıklamanın ardından ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Uyarılarımıza rağmen Türkiye, Rusya’dan S-400 sistemi satın alma ve test etme çalışmalarına devam etti. Bugün Türkiye’nin Savunma Sanayii Başkanlığı’na uygulanan yaptırımlar, ABD’nin CAATSA’yı tam olarak uygulayacağını gösteriyor. Rusya’nın savunma sektörü ile önemli işlemlere müsamaha göstermeyeceğiz” açıklaması yaptı.

Ankara tepkili

Dışişleri Bakanlığı ise ABD’nin bu kararına, “ABD’nin Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz” diyerek tepki gösterdi.

Açıklamada ayrıca, “Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. ifadesi kullanıldı.

“Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir.

“Öte yandan, S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddiaları da teknik dayanaktan yoksundur. Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi önyargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir.”

Rusya: Karar yasa dışı

Rusya ise yaptığı açıklamada ABD’nin bu kararının ‘yasa dışı’ olduğunu aktardı.

Interfax haber ajansına göre Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bu kararın ‘yasa dışı ve uluslararası kanunlara karşı kibirli bir tutum sergilediğini’ belirtti.

Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan her hangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiç bir şekilde engelleyemeyecektir” dedi.

CAATSA yasası nedir?

Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.

2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.

Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.

Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.

Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.

Yaptırım listesinde 12 madde var

CAATSA’nın 235. maddesi, ABD Başkanı’nın “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

“1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi

2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi

3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi

4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi

5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi

6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması

7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması

8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması

9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması

10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması

11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı

12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.”

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5’ini seçip uygulamakla yükümlü.

Biden’in Başkanlığı resmen onaylandı

Bu arada ABD’nin yeni başkanı seçilen Joe Biden’ın zaferi, Seçiciler Kurulu tarafından resmen onaylandı. Pazartesi toplanan Kurul, 3 Kasım seçimlerinde 538 delegeden 306’sının oyunu alan Biden’ı ABD’nin 46. Başkanı olarak resmen tescil etti.

Biden, resmi tescilin gelmesinden sonra yaptığı açıklamada ‘’Amerika’nın ruhu için verilen bu mücadelede demokrasinin galip geldiğini’’ söyledi. Biden, ‘’şimdi tarih boyunca yaptığımız gibi sayfayı çevirme, birlik olma iyileşme zamanı’’ diye konuştu.

Demokratların adayı Biden, rekor katılımın gerçekleştiği 3 Kasım seçimlerinde görevdeki Başkan Donald Trump’a yaklaşık 7 milyon oy fark atarak, ülke çapında 81 milyondan fazla seçmenin oyuna ulaşmıştı.