Biz Gazeteciyiz

Hayvan hakları kanunu ne bekliyor? – Faruk Bildirici yazdı

Tayyip Erdoğan’ın “Hayvan hakları kanunu ne bekliyor? Bir an önce çıkartın” haberlerinin çetelesini çıkardım. AKP’lilerin “Cumhurbaşkanımız da ilgileniyor”, “Meclise geldi geliyor” haberleri tam üç yıldır devam ediyor. Birileri onları dinlemiyor mu, haberler mi manipülatif?

Emine Erdoğan’ın Twitter hesabına baktım, Tam üç yıldır “Sesi olmayanlara ses olmak insanlık vazifesidir. Meclisimizin bir an önce Hayvan Hakları Kanunu’nu layıkıyla ele almasını temenni ediyorum” çağrısı yapıyor ama yasa bir türlü TBMM’ye gelmiyor! Birileri onları dinlemiyor mu, haberler mi manipülatif?

Yazının tamamı:

Şaka gibi ama Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bütün talimatlarını hiç geciktirmeden yerine getiren bürokratlar ve siyasiler, hayvan hakları yasası konusunda yıllardır onu dinlemiyorlar; “geciktirmeyin” talimatını bir türlü yerine getirmiyorlar!

     Böyle bir hava yaratılıyor. Nitekim HAYTAP Genel Başkanı A.Kemal Şenpolat da “Erdoğan, 2011’de Dolmabahçe Sarayı’nda yaptığımız toplantıda sözler vermişti. Aradan 7 yıl geçti. Ama bürokratlar maalesef onu dinlemiyorlar. Dinleselerdi bu yasa bir gecede bile geçebilirdi” diye konuşuyor.

    Erdoğan’ın talimatlarının çetelesi

    Hayvan haklarıyla ilgili yasa çalışmalarını konu alan haberleri okuyanlar, eminem Şenpolat’a hak verecektir. Medyaya bakılırsa, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da bu yasa çalışmasını yakından izliyor; TBMM’den hızla geçirilmesini istiyor, sürekli talimatlar yağdırıyor; medyadaki haberler hep aynı bilgiyi yineleyip duruyor:

     “Cumhurbaşkanı Erdoğan, AKP MYK toplantısında gelecek dönemde ele alınacak yasal düzenlemelerle ilgili bilgi alırken konu Hayvan Hakları Yasası’na geldi. Erdoğan, “Bu yasa hâlâ neyi bekliyor? Bir an önce çıkartın’ dedi. Erdoğan, ‘İnsanlıktan nasibini almamış, bu vicdansızları her gün görüyoruz. Bu nedir böyle’ diyerek tepki gösterdi.” (19 Kasım 2018 / Hürriyet)

   Hürriyet’in bu haberi, daha sonra neredeyse bütün medya kuruluşlarında yayımlandı. Bunun üzerine teklifin hızla Meclis’e geleceğinden umutlandı hayvanseverler.

     Bırakın 2018’in son aylarını, teklif 2019 yılında da TBMM’ye sunulamadı; Erdoğan’ın “Bu yasa neyi bekliyor? Bir an önce çıkartın” sözleri havada kaldı. Ama ne hikmetse AKP yöneticileri, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu yasanın bir an önce çıkmasını istediğini sürekli yineleyip durmaktan vazgeçmediler:

     “TBMM Hayvan Hakları Komisyonu Başkanvekili Nevzat Ceylan, ‘Cumhurbaşkanımız da bir an önce çıkmasını talep ediyor. Fakat pandemiyle ilgili önemli kanunlar gelmek zorunda kaldı, ona fırsat kalmadı’ dedi.” (25 Temmuz 2020 / Cumhuriyet)

      Hatta Hürriyet’in haberine göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, yasa çalışmalarının bitirilmesi için bir kez daha talimat verdi parti yöneticilerine:

       “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, MKYK toplantısında, Meclis’te bütçe görüşmelerinin ardından hayvan hakları yasasının getirilmesi konusunda “Bu iş daha fazla uzamasın” diyerek talimat verdi.  (28 Ekim 2020 / Hürriyet)”

      Hatta AKP’nin Kasım ayındaki toplantısında da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konuda bilgi alıp talimat verdiği yazıldı:

    “AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin’in son MKYK toplantısında, metin içeriği konusunda sunum yaptığı, ‘Bütçe görüşmelerinin ardından TBMM gündemine getirmeyi planlıyoruz’ dediği öğrenildi. Cumhurbaşkanının da ‘Geciktirmeyin artık’ dediği belirtildi.” (25 Kasım 2020 / Hürriyet)

       Ekim ayı geçti, 2020 yılı bitti; geldik 2021 yılının Şubat ayı ortalarına. Hâlâ Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bu iş daha fazla uzamasın” talimatı yerine getirilmedi!

Şaşkınlıkla izliyorum doğrusu.

    Emine Erdoğan’ın çağrıları da üç yıldır sürüyor

   Emine Erdoğan da hayvan hakları yasası hazırlıklarıyla ilgileniyor. “Leblebi” adlı engelli bir köpeği sahiplenen Emine Erdoğan, 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü’nde de Yedikule Hayvan Barınağı’nı ziyaret etmişti; oradan TBMM’ye çağrıda bulundu:

   “Meclisimizin, yeni yasama yılında hayvanlara haklarını eksiksiz teslim ederek tüm vicdanları rahatlatacak yasayı bir an önce çıkarmasını temenni ediyorum.” ( Sözcü )

    Acaba bu konuda daha önce de bir çağrıda bulundu mu diye merak edip, profilinde “Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi’nin resmi hesabıdır” yazan hesabından yapılan paylaşımlara baktım. Tahmin ettiğim gibiydi. Emine Erdoğan, 2019 yılı 4 Ekim’inde de benzer bir paylaşımda bulunmuştu:

     “Sesi olmayanlara ses olmak insanlık vazifesidir. Hayvan Hakları Yasasının bir an önce yürürlüğe girmesini, hayvanların tüm kötülüklere karşı korunmasını ve doğal ortamlarında ihtiyaçları gözetilerek yaşamalarını diliyorum.” (Twitter)

     Onunla da kalmamış, 2018 yılında da Hayvan Hakları Kanununun ele alınması dileğinde bulunmuştu:

    “Hayvanların haklarını tüm yönleriyle teslim ettiğimiz bir dünyada dostlarımızla birlikte huzur içinde yaşayalım. 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü kutlu olsun. Meclisimizin de bir an önce Hayvan Hakları Kanunu’nu layıkıyla ele almasını temenni ediyorum.” ( Twitter)

  Görüldüğü gibi Emine Erdoğan da tam üç yıldır Hayvan Hakları hakkındaki yasa teklifinin bir an önce TBMM’de ele alınmasını ve yürürlüğe girmesi çağrısını tekrarlayıp duruyor. Fakat yasa teklifi bir türlü TBMM’ye sunulamıyor…

    Biri bizi kandırıyor ama kim?

     Ne olacak bu Hayvan Hakları Yasası’nın hali diye beklerken AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, 4 Şubat’ta “Uzun ve titiz bir çalışmanın ardından hayvan haklarıyla ilgili düzenleme tamamlanma aşamasına geldi. Kanun teklifi en geç iki hafta içinde TBMM Başkanlığı’na sunulacak” (Yeni Şafak) diye bir açıklama yaptı.

     Gerçi bu teklif de eksikleri ve yanlışlarıyla hayvanseverlerin itirazlarına yol açtı ama Emine ve Tayyip Erdoğan’ın bu konudaki yaklaşımlarıyla ilgili haberler ortadayken Özlem Zengin’in bu sözlerinin doğru çıkacağını söyleyebilmek gerçekten zor. Zira medya arşivleri, AKP’li yöneticilerin “Hayvan Hakları Yasası çıktı, çıkıyor, bu hafta, gelecek hafta” demeçleriyle dolu. Hatırlanması için birkaç seçmece örnek vereyim:

 2017

    Adalet Bakanı Abdulhamit Gül: Hayvanları korumaya ilişkin düzenlemelerde son aşamaya geldik. Nihayete erdirmek üzereyiz. Kurumlarımızın da son görüşünü aldıktan sonra kamuoyuyla paylaşıp, Meclis’e inşallah sevk edeceğiz.  (9 Aralık 2017 / Bianet)

2018

    Adalet Bakanı Abdulhamit Gül: Hayvanlara karşı işlenen, vicdan ve merhametle bağdaşmayan eylemleri suç haline getiren düzenlemenin AK Parti teklifi ile en kısa sürede Meclis’ten geçeceğine inanıyorum. (28 Temmuz 2018 / Cumhuriyet)

2019

    TBMM Başkanı Mustafa Şentop: Önümüzde bütçe görüşmeleri olduğu için ocak ayı itibarıyla yasa Genel Kurul’a gelecek. Yeni yıla bu yasa görüşmeleriyle gireceğiz. İnşallah yasalaşacak.” (17 Kasım 2019 / Hürriyet)

2020

   TBMM Hayvan Hakları Komisyonu Başkanı Mustafa Yel: Teklifi grup başkanlarımıza sunduk. İnşallah şubat ayı içerisinde Tarım Orman Komisyonumuza gelir, sonrasında da Genel Kurul’da görüşülür. En geç iki ay içinde çıkar. (23 Ocak 2020 / Hürriyet)

    TBMM Başkanı Mustafa Şentop: En kısa zamanda hayvan hakları konusunda kapsamlı, ortak bir düzenlemenin geleceğini ve kanunlaşacağını düşünüyorum. (5 Ekim 2020/ Dünya)

   AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan: Hayvan hakları ile ilgili düzenleme üzerinde süren çalışmalar tamamlandı. Çalışma son aşamasına geldi. 2021’in ilk çeyreğinde bu yasal düzenlemeyi gündeme alacağız” dedi. (22 Aralık 2020 / Yeni Şafak)

   AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu: Hayvan hakları ile ilgili çalışmayı önümüzdeki haftalarda sıraya almak suretiyle yasalaştıracağız. (20 Ocak 2021 / NTV)

     Adalet Bakanı Gül’den, TBMM Başkanı Şentop’a kadar bunca partilinin “çıktı çıkacak” demeçlerinin de gerçeğe dönüşmediği ortada.

   “Bürokratlar onu dinlemiyorlar” mı?

    Aslında hayvanların korunmasıyla ilgili ilk yasa 2004 yılında AKP döneminde çıkarıldı. Ancak 5199 sayılı “Hayvanları Koruma Kanunu” adlı bu yasa yetersiz ve hayvanları can değil mal olarak gören bir anlayışa sahip olduğu için hayvan haklarıyla ilgili sivil toplum kuruluşları ve hayvanseverlerin tepkisini çekti.

     Hayvan hakları savunucuları 2011 yılında Dolmabahçe’deki ofisinde o dönem Başbakan olan Tayyip Erdoğan ile de görüşerek, eleştirilerini aktardılar. Ardından başlayan yeni yasa hazırlıkları 2012 yılında tamamlanmıştı. Dönemin Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu da tasarının hazırlandığını, kısa zamanda yasalaşacağını TBMM’de hayvan hakları savunucularının da katıldığı basın toplantısıyla duyurmuştu. (15 Şubat 2012 /HAYTAP)

    Fakat bu tasarı da eksikleri nedeniyle kamuoyunda tepkiyle karşılanmıştı. O günden itibaren de askıya alındı tasarı. 2019’da TBMM’de kurulan araştırma komisyonu da üzerinde çalıştı; raporunu tamamladı. Yine de Meclis’e getirilemedi yasa hazırlıkları.

     Günümüz Türkiye’sinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatını dinlemeyen bir bürokrat olabileceğine inanmak mümkün değil. Bakanların, üst düzey bürokratların bile her törende her konuşmada “Sayın Cumhurbaşkanı’nın önderliğinde, talimatlarıyla, yüksek tensipleriyle” gibi saygı ifadelerini eksik etmekten vazgeçemediği bir ortamdayız.

    AKP Meclis Grubu’nun aynı zamanda partinin genel başkanı olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bir teklifin hızla Meclis’ten geçirilmesi talimatını uygulamaması düşünülemez, örneği de yok zaten.

    Üstelik Erdoğan için yasal düzenleme yapmanın başka yolları da var artık. 6 Şubat’ta Resmi Gazetede “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” yayımlandı. Erdoğan için yasal düzenleme yapmak bu kadar basit.

    Bırakın AKP Meclis Grubunu ve bürokrasiyi, yargı bile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın isteklerinin dışına çıkamıyor. AİHM kararlarına rağmen Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala’nın serbest bırakılmamaları bunun en somut kanıtı.

    Manipülatif haberler

    Kaldı ki, Hayvan Hakları Yasası’nın bir an önce çıkarılması talimatı verdiği Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ağzından duyulsa, bir törende, bir toplantıda kameralar önünde bunu söylese ve yerine getirilmese “Bürokratlar ve partililer onu dinlemiyor” denebilir. Ama “Hayvan Hakları Yasası bir an önce çıkarılsın, bekletilmesin” talimatı hiç mi hiç kendisinden duyulmadı.

    Ya bir partili çıkıp Cumhurbaşkanının da yasayı istediğini söylüyor ya da Erdoğan’ın partisinin MKYK toplantısında “Bu yasa hâlâ neyi bekliyor? Bir an önce çıkartın” ve “Bu iş daha fazla uzamasın” dediği haberleri yapılıyor. Bu haberler gerçek dışı diyeceğim ama Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan da bir yalanlama gelmiyor.

     O zaman geriye tek seçenek kalıyor, Erdoğan’ın yasanın çıkarılması talimatı verdiğini aktaran haberler, parti yönetimi tarafından bile isteye yayımlatılan manipülatif metinler. Erdoğan’ın hayvanseverlere şirin gözükmesi ve bu yasayı bekleyen kamuoyunun oyalanması amaçlanmış olabilir, bilemiyorum.

    AKP’nin amacı ne olursa olsun bu manipülatif haberleri yayımlamakla yetinip, teklifin son halini irdelemeyen, evlerdeki hayvan sayısının sınırlanması, hayvana şiddet uygulayanların hapse girmemesi gibi eksiklerini tartışmayan bir yaygın medya ile karşı karşıyayız.

    Kullanılan ve inandırıcılığını kaybeden gazetecilik zarar görüyor yine…