Avrupa Birliği (AB) Üyesi Güney Avrupa Ülkeleri Zirvesi’nde (Med7) ana konu son dönemde Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan Doğu Akdeniz tartışması oldu.
Zirvenin sonuç bildirgesinde Türkiye’ye uyarı mesajları verildi. Ankara’nın Doğu Akdeniz’de “tek taraflı faaliyetlerine son vermemesi durumunda yaptırımların hayata geçebileceği” vurgulandı.
Fransa’nın ev sahipliğindeki Med7, Korsika adasında İspanya, İtalya, Malta, Portekiz, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Yunanistan’ın katılımıyla yapıldı.
AB ve Almanya arabulucu
Türkiye ile Yunanistan arasında diyaloğun yeniden başlaması için AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Almanya’nın ara buluculuk çabalarının memnuniyetle karşılandığı bildirildi.
Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını, bölgesel krizlerin artması ve Akdeniz’de gerilimin yükselmesine karşı Avrupa’nın birlik ve dayanışma içerisinde olması gerektiği dile getirilen bildirgede, AB ve üye ülkelerin egemenlikleri, hakları ve çıkarlarının savunulması gerektiği aktarıldı.
Bildirgede, “Egemenlik ve egemenlik haklarına yönelik tekrarlanan saldırılar ve Türkiye’nin aldığı saldırgan tedbirler karşısında (Güney) Kıbrıs (Rum Yönetimi) ve Yunanistan ile tam desteğimizi ve dayanışmamızı yineliyoruz. Bölgedeki ülkeleri uluslararası hukuka ve uluslararası deniz hukukuna saygı göstermeye ve tarafları sorunları diyalog ve müzakere yoluyla çözmeye davet ediyoruz.” ifadelerine yer verildi.
Bu çerçevede Türkiye ile Yunanistan arasında diyaloğun yeniden başlaması için AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Almanya’nın ara buluculuk çabalarının memnuniyetle karşılandığı belirtilen bildirgede, Türkiye’nin, münhasır ekonomik bölgesinin belirlenmesine yönelik müzakerelerin başlaması için Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin davetini kabul etmeye ve bu konuyu Uluslararası Adalet Divanı’na taşımaya çağrıldığı dile getirildi.
Türkiye tepkili
AB üyesi Güney Avrupa ülkelerinin (Med7) dün yapılan zirve toplantısından çıkan ortak bildiriye Türk Dışişleri’nden tepki geldi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hami Aksoy tarafından yapılan açıklamada Fransa, İtalya, İspanya, Malta, Portekiz, Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın katılımıyla yapılan toplantının sonuç bildirisinde yer alan Doğu Akdeniz ve Kıbrıs meselesine ilişkin ifadelerin, “taraflı, gerçeklerden kopuk ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu” kaydedildi.
“Yunanistan’ı uluslararası hukuka aykırı ve maksimalist deniz yetki alanı iddialarından vazgeçmeye davet ediyoruz” denilen açıklamada Doğu Akdeniz’de gerginliğin azaltılması için “Yunanistan’ın bölgede sismik araştırma yapan Oruç Reis gemisi etrafındaki askeri gemilerini çekmesi, NATO’nun ayrıştırma inisiyatifine destek vermesi, Meis dahil Doğu Ege adalarını silahlandırmaktan vazgeçmesi ve Batı Trakya Türk azınlığına yönelik son dönemde artan baskılarına son vermesi” istendi.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e en uzun kıyısı olan ülke ve AB üye adayı olduğuna vurgu yapılan açıklamada “Doğu Akdeniz’de diyalog ve işbirliğinin hakim kılınması için öncelikle Yunanistan’ın Türkiye ile önkoşulsuz masaya oturması, Kıbrıslı Rumların Ada’nın ortak sahibi olan KKTC ile hidrokarbon kaynaklarının araştırılması ve işletilmesi için gelir paylaşımı dahil işbirliği yapması, kendi dar görüşlü çıkarlarına AB’yi alet etmemesi ve AB’nin ve bahsekonu bildiriye imza atan diğer ülkelerin ise uluslararası hukuka ve AB müktesebatına aykırı olarak dayanışma kisvesi altında körü körüne izledikleri tek yanlı ve taraflı tutumlarını terk etmesi lazımdır. Dayanışma haklı olduğunda, haklıyla yapılır. Haksızla dayanışma olmaz” ifadelerine yer verildi.