Biz Gazeteciyiz

Almanya’da DİTİB’e tepki

Hessen eyaleti, Diyanet İşleri Türk-İslam Birliği (DİTİB) ile İslam dersi konusundaki işbirliğini bitireceğini açıkladı. Gerekçe; Diyanet ile yakın bağını koparmaması.

Almanya’nın Hessen eyaleti,  Diyanet İşleri Türk-İslam Birliği (DİTİB) ile İslam din dersi konusundaki işbirliğini bitireceğini açıkladı. Almanya’da eğitim eyalet hükümetlerinin yetkisinde olduğundan karar şimdilik Hessen ile sınırlı, ancak başka eyaletlere de yansıması bekleniyor.

Zira son yıllarda DİTİB’e, yapısına ve faaliyetlerine yönelik eleştiriler var. Hessen dışında başka eyaletlerde de sadece din dersi konusunda değil genel olarak DİTİB ile ortaklıklar gözden geçiriliyor.

Almanya’da 900’den fazla camisi ve Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Ankara’dan gönderilen binden fazla imam ve din görevlisi bulunan DİTİB, Avrupa’daki en büyük Müslüman çatı kuruluşu. İmamlar Diyanet İşleri Başkanlığı çalışanları olup, maaşları Ankara’dan ödeniyor.

Berlin Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşaviri de geleneksel olarak DİTİB’in genel başkanlığına seçiliyor. Ayrıca yönetiminde de din ateşeleri görev yapıyor. Bu durum, DİTİB’in bağımsız olmadığı yönünde eleştirilere yol açıyor.

Hükümet, özellikle de eyalet hükümetleri İslam din dersi, hastane ve cezaevlerindeki manevi danışmanlık, dil ve uyum kursları ve diğer pek çok alanda işbirliği yapıyorlar. Özellikle imamların Almanya’daki Türkiye kökenli muhalifler hakkında rapor tuttuğunun ortaya çıkmasından bu yana DİTİB’in doğrudan Ankara’dan yönlendirildiğine dair eleştiriler dillendirililiyor.

Söz konusu eleştirilere ve bazı ortaklıkların dondurulması kararına rağmen işbirliği ise hiçbir zaman koparılmadı. Hessen eyaletinin din dersi konusunda işbirliğini tamamen bitireceğini açıklaması bu nedenle özel önem arzediyor.

Eleştirilerin merkezinde Diyanet var

Hessen eyaleti, 2012 yılında DİTİB ile işbirliğine başlarken belli kriterler koyarak, DİTİB ile çağdaş bir İslam din dersi verilmesini hedeflediğini açıklamıştı. Türkiye’deki siyasi gelişmeler ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın üstlendiği role yönelik değişiklikler üzerine eyalet 2017 ve 2019 yıllarında DİTİB hakkında iki kez bilirkişi raporları hazırlattı.

Hessen’de DİTİB ile işbirliğini sonlandırmaya götüren son bilirkişi raporları özellikle DİTİB’in bağımsızlığı konusunda kuruluşa kötü bir karne veriyor. Söz konusu raporlar, İslam Bilimci Prof. Mathias Rohe, Anayasa Hukukçusu Prof. Josef Isensee ve Türkiye uzmanı Dr. Günter Seufert tarafından hazırlandı. Hessen Eyaleti Eğitim Bakanı Alexander Lorz da, bilirkişilerin, Türk hükümetinin DİTİB’e gerekli bağımsızlığı verme ihtimalini çok düşük gördüğünü rapor etmeleri üzerine DİTİB ile işbirliğinin kesildiğini kaydetti.

Bilirkişi raporlarında asıl eleştiri oklarının ise DİTİB üzerinden Diyanet İşleri Başkanlığı, onun bağlı olduğu Türkiye Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan`a yöneltildiği dikkat çekiyor. Raporlarda Türkiye’de son yıllarda kaydedilen siyasi ve toplumsal gelişmeler, demokrasi, insan hakları ve yargı bağımsızlığı alanlarındaki değişiklikler, cumhurbaşkanlığı sisteminin sonuçları, özellikle de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın rolü öne çıkıyor. Birinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 4 Ekim 2018’de yaptığı bir konuşmada Diyanet’i ülkenin çehresini değiştirecek 140 bin kişilik bir orduya benzettiği, yurt dışında da Osmanlı’dan devraldığı üzere İslamı güçlendirmeye yönelik bir görevi olduğunu vurguladığı belirtiliyor.