Gazeteci Zeynel Lüle KKTC seçimlerini değerlendirdi.
Lüle, sonucu, “Ucu ucuna hükumet” olarak değerlendirerek “raflara kaldırılan sandıklar daha tozlanmadan yine seçim bürolarına taşınabilir” şeklinde bir yorumda bulundu.
Zeynel Lüle’nin seçim değerlendirme yazısı şöyle:
“Ülkenin ‘Ana Muhalefet Partisi’ Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin (CTP) ‘Hodri Meydan’ diyerek tetiklediği erken seçim, aynı partinin hezimeti ile sonuçlandı. Seçimlerde bu çağrıya olumlu yanıt veren hükumetin büyük ortağı Ulusal Birlik Partisi (UBP) birinci oldu.
Buna rağmen bu parti, üç ya da dört ortağın bir araya gelmesiyle‘ucu ucuna’ bir hükumetin kurulabilecek. Bu durum ülkede artık yüksek sesle ‘Başkanlık Sistemi’ne geçilmesi yönünde görüşlerin dile gelmesine yol açtı. Ayrıca bu seçimlerin yine bir başka ‘Erken Seçim’in habercisi olacağı yorumları da yapılıyor.
UCU UCUNA HÜKÜMET
Seçimlerde, merkez sağ görüşlü Ulusal Birlik Partisi (UBP) yüzde 36’ya yakın bir oy oranıyla birinci oldu. Hükümeti kurma görevi bu nedenle bu partinin lideri olan mevcut Başbakan Hüseyin Özgürgün’e verilecek. Ancak sandıktan ikinci ve üçüncü çıkan partilerin UBP ile hükümet yapmayacaklarını açık ve net bir dille söylemeleri işi zorlaştırdı. Böylelikle mecliste ‘geniş tabana’ sahip bir hükümetin kurulma ihtimali tamamen ortadan kalktı.
Dolayısıyla UBP’nin yüzde 5 barajını az farkla aşmış olan ve mecliste iki veya üç milletvekiline sahip partilerle hükümet kurma zorunluğu bulunuyor. Eğer anlaşmaya varılırsa kurulacak hükümet, güvenoyu için ihtiyaç olan 26 milletvekiline ‘ucu ucuna’ ulaşabilecek. Böylelikle oluşturulacak olan hükümet‘kırılgan’ bir hükümet olacak. Uzun yıllardan beri ‘Ucu Ucuna’ hükümetlerle yönetilen ve hep ‘Erken Seçim’ lerle sandığa gidilen KKTC’de seçim sistemi ve parti kanunlarının değişmesi konuşuluyor. Bu arada ‘Başkanlık Sistemi’ de gündeme girdi.
SEÇİMLERİN KAZANANI VE KAYBEDENİ
Seçimlerin kazananı, uzun süre hükümeti yönetmesine rağmen‘yıpranmadığı’ anlaşılan Ulusal Birlik Partisi. Yüzde 36 oy oranıyla ilk sıraya yerleşti ve yine hükümeti kurma görevini üstlendi.
Seçimin kaybedeni ise ikinci siyasi parti olmasına rağmen Sol görüşlü Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP). Bu parti 2013’de yüzde 38 oy almış ve mecliste 21 milletvekiline sahip olmuştu. Şimdi ise yüzde 17 oranında oy kaybına uğradı ve milletvekili sayısı da 12’ye düştü.
Seçimlerin bir diğer sürprizi ise, yeni bir parti olması nedeniyle ilk kez katılan ve buna rağmen yüzde 17’lik bir oy oranını yakalayarak üçüncü siyasi parti konumuna yerleşen Halkın Partisi (HP). Lideri, uzun süre hem Derviş Eroğlu hem de Mehmet Ali Talatzamanında Cumhurbaşkanlığı sözcülüğü ve danışmanlığı yapanKudret Özersay. Bu partinin, CTP’nin düşüşüne neden olan en büyük etkenlerden biri olduğu ve büyük oranda oyunu CTP seçmeninden aldığı söylenebilir.
Türkiyeli göçmenler tarafından kurulan Yeniden Doğuş Partisi’nin (YDP) barajı aşarak ilk kez meclise girmiş olması da yeni bir durum. Bu parti mecliste iki milletvekili ile temsil edilecek. Demokrat Parti (DP) Başkanı Serdar Denktaş ise seçimlerin erken yapılmasına karşı çıkmış ve bu konuda hükümet ortağı UBP’yi suçlamıştı. Demokrat Parti barajı aştı ve mecliste bulunan üç milletvekili ile hükümet kurma konusunda yine ‘kilit parti’konumuna yerleşti. Yeni meclisin bir diğer kazanımı da partilerin yüzde 30 ‘Kadın Kotası’ uygulaması nedeniyle kadın milletvekili sayısının 4’ten 9’a çıkmış olması…
BURHAN KUZU’NUN MESAJI
Seçimler sonrası Türkiye’den gelen bir ses ise, adada son zamanlarda ‘telaffuz’ edilen ‘Başkanlık Sistemi’ tartışmasını alevlendirdi. AK Parti’li Burhan Kuzu bir tweet atarak, ‘Tek başına hükümet çıkmadı. 4 yılda 3 hükümet kuruldu. Belli ki bu sistem KKTC’de yürümüyor. Tavsiyem Başkanlık Sistemine geçmektir’dedi. Kuzu aynı zamanda 40 yıldan beri bu işe kafa yorduğunu belirterek ‘Hizmete Hazırım’ dedi.
KKTC’de altı ay sonra Belediye seçimleri var. Hükümet kurma girişimleri ve olası zorlukları, aynı tarihte yine bir erken seçimin habercisi olabilir. Ve de hem ülkede sıkça dile getirilen hem de Kuzu’nun mesajıyla ateşlenen ‘Başkanlık Sistemi’nin artık hayata geçirilmesine neden olabilir.
Yani dün raflara kaldırılan sandıklar daha tozlanmadan yine seçim bürolarına taşınabilir…”